Κυριακή 22 Αυγούστου 2010

Γλωσσική ένδεια.


Πολλά χρόνια πρό των δύσκολων ημερών μας, υπήρξε σοβαρή διαμάχη μεταξύ ανθρώπων του πνεύματος. Γλωσσολόγων, καθηγητών και πολιτικών, για την γλώσσα που θα διδάσκεται και θα ομιλείται. Δηλαδή δημοτική, η καθαρεύουσα. Η δικαιολογία των δημοτικιστών ήταν, ότι πρέπει να μιλάμε την γλώσσα που μιλά ο λαός. Αυτό ήταν και είναι μια θεωρία του γνωστού κόμματος της αριστεράς, άγνωστο για ποιόν λόγο. Τελικώς στην μεταπολίτευση επικράτησε η δημοτική, με υπουργό παιδείας τον Γεώργιο Ράλλη. Μετά το 1981 επί Ανδρέα Παπανδρέου καθιερώθηκε το μονοτονικό κι έτσι έδεσε η μπεσαμέλ και κάναμε μία γλώσσα θεόφτωχη από λέξεις, παρά τον αρχικό πλούτο της. Θέλω να εκφράσω κάποιες σκέψεις γι αυτό το θέμα.

Ο λαός διδάσκεται, δεν διδάσκει. Δεν είναι δυνατόν οι διδαγμένοι να μιλούν την γλώσσα των αδίδακτων. Μπορεί ο λαός να είπε «ο Γενάρης κι ο Φλεβάρης» δεν είπε όμως ποτέ «ο Ιούνης κι ο Ιούλης» τουλάχιστον τον Αύγουστο δεν τον πείραξαν. Γιατί πρέπει να λέμε «ενάντια κι όχι εναντίον» «το λιμάνι του Πειραιά κι όχι του Πειραιώς». Τα παιδιά είναι γνωστό ότι δεν μαθαίνουν την γλώσσα στο σχολείο. Υπάρχει σοβαρή λεξιπενία, μεταξύ των αποφοίτων του λυκείου. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο Facebook θα το καταλάβει από τους διαλόγους τους. Εφημερίδες δεν διαβάζουν, που γράφουν μορφωμένοι δημοσιογράφοι. Αφήσαμε την διδασκαλία στην τηλεόραση. Εκεί είναι που πολλοί δεν ξέρουν τι λένε. Όχι οι μεγαλοδημοσιογράφοι αλλά κυρίως αυτοί που κάνουν αφηγήσεις και ρεπορτάζ. Τα λάθη τους περνούν στην γλώσσα του λαού, αυτοί διαμορφώνουν την γλώσσα. 

Άλλοτε σωστά, πάρα πολλές φορές όμως λάθος, με αποτέλεσμα να ακούμε λέξεις και φράσεις απαράδεκτες, κυρίως από τους νέους ρεπόρτερς, οι οποίοι συνήθως έχουν άποψη επί όλων των θεμάτων και κυρίως εκεί που χρειάζονται ειδικές γνώσεις, ενώ δεν γνωρίζουν να μιλούν σωστά Ελληνικά. Στις ειδήσεις των τηλεοπτικών καναλιών, κάτι πολύ συνηθισμένο στις περιγραφές αεροπορικών ατυχημάτων, η αναγκαστικών προσγειώσεων λόγω βλάβης, η φάρσας για τοποθέτηση βόμβας λένε, «προσγειώθηκε στον αεροδιάδρομο». Καιρός λοιπόν να μάθουν ότι, άλλο διάδρομος προσγείωσης απογείωσης, και άλλο αεροδιάδρομος. Ο πρώτος είναι στην γη και ο δεύτερος στον αέρα, το λέει και η λέξη. Θα έπρεπε να το γνωρίζουν από τις εμπλοκές των μαχητικών αεροσκαφών μας με τα Τουρκικά, για τις παραβιάσεις των δευτέρων, εκτός αν νομίζουν ότι οι αναχαιτίσεις και οι αερομαχίες γίνονται υπεράνω των αεροδρομίων μας. Μία ερώτηση στην πολεμική η την πολιτική αεροπορία θα είναι πολύτιμη, όχι μόνον σ αυτούς, αλλά και στους τηλεθεατές. 

Αεροδιάδρομος είναι αυτός που ακολουθούν τα αεροσκάφη όταν πετούν σε κάποιον προορισμό. Το ίδιο λάθος κάνουν όταν λένε «αερογέφυρες τις Αττικής η της Εθνικής οδού». Αν αυτές είναι αερογέφυρες, τότε ποιές είναι οι γέφυρες; Οι αερογέφυρες είναι αποκλειστικά πτήσεις αεροσκαφών, που μεταφέρουν σε κατεστραμμένες η αποκλεισμένες περιοχές, τρόφιμα φάρμακα κλπ. Απλές λέξεις που όμως δείχνουν την αγραμματοσύνη τους. Τελευταίους αφήνω τους πολιτικούς και τους τηλεοπτικούς διδασκάλους. Με μεγάλη σοβαρότητα στις ομιλίες τους λένε «εγώ προσωπικώς». Γιατί αυτός ο πλεονασμός; Φτάνει η μία από τις δύο λέξεις. Ας διαλέξουν τι τους πάει περισσότερο. Θα μπορούσα ν’ αναφέρω πολλά άλλα, μα πρέπει να σεβαστώ την οικονομία του κειμένου. Ότι και να γράψω εγώ, αυτά έχουν περάσει, έχουν εμπεδωθεί και πολλοί ίσως νομίζουν πως το λάθος είμαι εγώ.

2 σχόλια:

  1. Αν και σου γράφω από την Ανδρο και το μυαλό μου είναι ελαφρώς κουνημένο από τον κυκλαδίτικο αέρα ,μπορώ και εγώ να σου πω ότι έχεις όλα τα δίκαια του κόσμου αναφερόμενος στην κατακρεούργηση της ελληνικής γλώσσας.
    Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια μια φοβερή υποβάθμιση του γλωσσικού επιπέδου στις εφημερίδες για να γίνει πιο κατανοητός ο λόγος τους από τους νέους αναγνώστες και θεωρώ ότι είναι μεγάλο σφάλμα καθότι ο τύπος είναι ένας πολύ σημαντικός γλωσσικός δάσκαλος στην οικογένεια.
    Σήμερα τον ρόλο των εφημερίδων τον ανέλαβαν τα ηλεκτρονικά μέσα τα οποία εξελίχθηκαν σε χασάπηδες της γλώσσας.
    Δεν βλέπω φώς στο τούνελ Γιώργο.
    Υπάρχει έλλειψη αγάπης προς την γλώσσα η αλλιώς(yparxei elleich agaphw pros thn glvssa) κατά greeklish.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος16/10/11 19:20

    και εδω μιλαει το λυκειο...οχι το αμορφωτο που ολοι θελετε να παρουσιαζετε με τους υπνωμενους νεους που καπου καπως καποτε εχουν ξεχασει το μυαλο στο σπιτι αλλα με τους μορφωμενους ευσυνειδητους νεους (ναι υπαρχουν και αυτοι δεν ειναι εξωγηινοι) που ακομα και στη στιγμη που δεν τους οξυνε το σχολειο την κριτικη σκεψη ανελαβαν οι ιδιοι να το κανουν ως χρεος στον εαυτο τους...αλλα για να μην πολυλογω (γιατι εμεις το "λυκειο" δουλευουμε και κυριακες απογευματα) αυτο που θελω να ρωτησω ειναι πως γινεται να αυτοαποκαλουνται ολοι ειδημονες περι της γλωσσικης και να εξφενδονιζουν κατηγοριες για δηθεν αλλοιωση της γλωσσας οταν οι ιδιοι αν και ¨ειδημονες" δεν εχουν κατανοησει πως οταν μιλα κανεις γαι τη γλωσσα πρεπει να σκεφτεται οτι μιλα για εναν ζωντανο οργανισμο που σε καμια περιπτωση δεν θα επρεπε να μενει αμεταβλητος στο χρονο! ειμαστε σε μια νεα γλωσσικη φαση και το προβλημα δεν ειναι ο χαρακτηρας αυτης της φασης αλλα η προγονοπληξια μερικων που τολμουν να εξυμνουν την καθαρευουσα...ενα κατακρεουργημα χειροτερο και απο τα σημερινα γκρικλις.δεν ειναι λοιπον στοχος και σκοπος να κοιταξουμε πισω στο πως μιλουσαν οι αρχαιοι και να επιδιωξουμε να τους μοιασουμε (αλλα παντα αυτο κανουμε ως ελληνες...μας μαθανε πολυ καλα την αντιθεση και την αντιδραση αλλα τη θεση και τη δραση που δινουν λυση ξεχασανε να μας τις διδαξουν).και οσο για τους νεους με τα γκρικλις..τους νεους οχι μονο των 500σιων ευρω αλλα και των 500σιων λεξεων...αρκει μονο να αναλγιστει κανεις και να ριξει μια ματια στα γραπτα πολλων (δεν λεω ολων) μαθητων στην εκθεση γιατι μονο ανιδεοι δεν ειναι-οπως καποιοι θελουν να τους παρουσιαζουν-οι σημερινοι νεοι.δεν ειναι λοιπον γλωσσικη υποβαθμιση η γλωσσα του λαου ειναι απλα ευκαμπτη και οχι ξυλινη οπως η καθαρευουσα...δεν ειναι γλωσσικη υποβαθμιση η χρηση των γκρικλις συντομογραφιων στο φεισμπουκ γιατι αυτη ειναι η φυση του και η γλωσσα προσαρμοζεται...δεν ειναι γλωσσικη υποβαθμιση το "εγω προσωπικως" ουτε πλεονασμος, ειναι δηλωση εμφασης και θα επρεπε να σκεφτεις πως ο καθενας χρησιμοποιει τη γλωσσα αναλογιζομενος καθε φορα τι θελει να πετυχει με αυτην...τιποτα δνε ειναι απολυτο στη γλωσσα...μας το διδασκουν αλλωστε και οι ποιητες και οι συγγραφεις που αλλοτε σε απλη δημοτικη με ιδιωματισμους και λαικισμους και αλλοτε με καθαρευουσα η με λογια γλωσσα δινουν καθε φορα ενα διαφορετικο μηνυμα...τολμα ομως κανεις να τους χαρακτηρισει αμορφωτους? οποιος αγαπα λοιπον τη γλωσσα δεν την βλεπει απολυτα ουτε μονοπλευρα...δεν κοιταει μονο τη σνταξη και τη γραμματικη της αλλα και την αξια της ως ΑΞΙΑ...και μια αξια που κατορθωνει να γινεται ακατανοητη απο το λαο χωρις να σημαινειαυτο πως αλλοιωνεται (γιατι αν αλλοιονοταν θα λησμονουσε τη λογια μορφη της και κατι τετοιο δεν συμβαινει) ειναι κατορθωμα και οχι κατακρεουργημα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...